Aromaterapi tıbbi bitkilerin çiçek, yaprak, gövde gibi kısımlarından bazı  özel yöntemlerle izole edilen ve çeşitli etkileri saptanmış uçucu yağlar,hidrosoller ve taşıyıcı yağlar gibi bitki özütlerini  kontrollü kullanarak, fiziksel ve ruhsal sağlığın korunmasını ve güçlendirilmesini sağlayan bir yardımcı  tedavi yöntemidir. Ulusal Bütünsel Aromaterapi Derneği (NAHA) aromaterapiyi “bütünsel iyileşme için aromatik maddelerin (uçucu yağlar) terapötik uygulaması veya tıbbi kullanımı” olarak tanımlar. 

Aromaterapinin  kapsamı sipiritüel uygulamalardan ,tıbbi tedavi desteklerine  kadar son derece geniştir. 

 TARİHÇE : 6000 yıllık bir geçmişe sahip olan aromaterapinin kullanım alanları günümüze kadar birçok değişim göstermiştir. Uygulama şekilleri dünyanın farklı yerlerinde ve kültürlerinde değişkenlik gösterebilir.Aromaterapinin ilk olarak mumya yapımında eski Mısır uygarlığı tarafından kullanıldığı bilinmektedir. Ortadoğu ve Eski Mısır’da parfüm ve iyileştirici özelliklerinden faydalanılmıştır.Eski Çin uygarlığı tarafından da aromaterapi yağları ve bitkileri tanrıya bir şükran ifadesi olarak kullanılmaktaydı.Tedavi ve güzellik maksadıyla kullanımı ise eski Yunan uygarlığına dayanır. Türk medeniyetinde ise İbni Sina, Biruni gibi tıp alimleri kokuların psikolojideki yerini keşfederek sonraki nesillere aktardılar. Günümüzde kullanıldığı şekilde modern aromaterapinin babası yanıklarda lavanta yağının etkisini ortaya çıkartan  Fransız parfümcü ve kimyager René-Maurice Gattefossé olarak kabul edilmiştir. Aromaterapi hem bir sanat hem de bir bilim olarak düşünülüp günümüze kadar ulaşmıştır. 

Aromaterapi nasıl uygulanır?

Bilimsel literatürlerde, uçucu yağların ve tek tek bileşenlerin hem farmakolojik hem de psikolojik olarak etkili olduğu kabul edilmektedir. Aromaterapi tedavisinde uçucu yağlar birçok yöntemle koku ve cilt emilimi yoluyla uygulanır. Bu yöntemlerden bazıları; difüzör, aromatik püskürteçler, inhalerler, banyo tuzları, masaj veya topikal uygulama için krem, vücut yağı veya losyon, sıcak ve soğuk kompresör, kil maskeleri olarak sıralanabilir. 

Aromaterapinin faydaları ve kullanım alanları :

Aromaterapinin burundaki koku reseptörlerini uyararak çalıştığı ve daha sonra sinir sistemi yoluyla limbik sisteme, yani beynin duyguları kontrol eden bölümüne mesajlar gönderdiği düşünülmektedir. Böylelikle stres, kaygı ve depresyon gibi kötü ruh hallerinden arındırır. Uyku kalitesini iyileştirir, konsantrasyon ve hafızayı güçlendirir. 

Uçucu ve sabit yağlar yağlar çeşitli antienflamatuar , antibakteriyell antiviral, nematisidal, antifungal, insektisidal ve antioksidan özelliklere sahiptir. 

Aromaterpi uygulamaları migren ve kas eklem ağrıları gibi ağrıları azaltmaya yardımcı olabilir ,çeşitli enfeksiyon bulguları ile savaşabilir. Antimikrobiyal etileri ile ortam hijyenine katkıda bulunarak bulaşıcı enfeksiyonların yayılımını azaltabilir. 

Kozmetolojide antiaging, nemlendirici, akne karşıtı, sebum dengeleyici, koruyucu,kırışıklık ve çatlak görünümünü azaltıcı, temizleyici olarak kullanılır. 

Uçucu yağların ve konsantre aromatik özlerin tıbbi destek amaçlı    uygulanması, aromaterapide uzman hekim ve eczacı tavsiyesi gerektirir. .

Hobi olarak düşünüldüğünde bir çok insan gerekli eğitimler sonrası kendi özel ihtiyaçlarını hazırlayabilir .  

Birçok uçucu yağın belirtildiği gibi kullanıldığında güvenli olduğu bilimsel araştırmalarda görülmüştür. 

ÜRÜN GÜVENLİĞİ :Aromaterapi uygulamalarında mutlaka güvenilir kaynaktan elde edilmiş ürünlerden faydalanılmalıdır.Dünyada ve ülkemizde uçucu yağ yerine sentetik esansların kullanılması (papatya ve gül gibi elde edilmesi i çok zor olan uçucu yağların komik fiyatlar ile piyasada bulunması buna örnektir )veya tağşiş dediğimiz dilüasyon yöntemleri uygulanmış ürünler ile sık  karşılaşılmaktadır .

Şüpheli durumlarda tedarikçiden analiz raporları istenilmelidir. 

Aromaterapide kullanılan ürünlerin Farmakope ve monograflara göre yağ içerisindeki uçucu yağ bileşikleri bağıl yüzde ile bell olan ve bu uçucu yağ bileşkleri tayin eden,her parti numarsına özel GC-MS kromotogrofik analizine sahip ve standardize olması gerekmektedir . 

Bitkisel sabit ve uçucu yağların da bir biyokimyası olduğu unutulmamalıdır .doğal da olsa kontrolsüz ve bilinçsiz kullanımlarda yan etki ve zarar ile karşılaşmak olasılılar dahilindedir . 

REFERANS: